Mây bay Hành Lĩnh, sóng Tiêu Tương
Nhà Liễu Tông Nguyên cũ phải không?
Nghìn dặm lưu đày thân tủi nhục
Muôn đời bội phục áng văn chương
Ngón bầm, mặt nhớp đành cơ cực
Cây đẹp, khe trong chịu dở ương
Gỗ quí tài trai ta cũng thể
Bạc đầu than vãn trước thu phong
Vĩnh Châu Liễu Tử Hậu cố trạch • 永州柳子厚故宅
Nhà cũ của Liễu Tử Hậu ở Vĩnh Châu
永州柳子厚故宅
衡嶺浮雲瀟水波,
柳州故宅此非耶。
一身斥逐六千里,
千古文章八大家。
血指汗顏誠苦矣,
清溪嘉木奈愚何。
壯年我亦為材者,
白髮秋風空自嗟。
Vĩnh Châu Liễu Tử Hậu cố trạch
Hành lĩnh phù vân Tiêu thuỷ ba,
Liễu châu cố trạch thử phi gia ?
Nhất thân xích trục lục thiên lý,
Thiên cổ văn chương bát đại gia.
Huyết chỉ hãn nhan thành khổ hỹ,
Thanh khê gia mộc nại ngu hà.
Tráng niên ngã diệc vi tài giả,
Bạch phát thu phong không tự ta!
Dịch nghĩa
Trên núi Hành Lĩnh mây nổi, sông Tiêu sóng gợn
Nơi đây có phải nhà cũ của thứ sử Liễu Châu ?
Một thân bị đày ải nơi xa sáu ngàn dặm
Văn chương nghìn thuở, là một trong tám nhà văn thơ lớn bậc nhất
(Thợ vụng) tay bầm, mặt đổ mồ hôi, coi thật là khốn khổ
(Người tài như) khe trong, cây tốt, lại chịu tiếng ngu
Thời trai trẻ, ta cũng có tài ví như gỗ tốt
Nay bạc đầu, tự mình than vãn trước gió thu
Vĩnh Châu: Liễu Tông Nguyên 柳宗元 (773-819), tự là Tử Hậu 子厚, người đất Hà Đông 河東 (nay thuộc tỉnh Sơn Tây 山西). Từng làm thứ sử Liễu Châu 柳州 (nay là Quảng Tây 廣西), đỗ tiến sĩ năm 21 tuổi, nổi tiếng tài hoa. Làm quan, chủ trương cải cách chế độ, chống tham ô nên bị đày đi xa như ở Vĩnh Châu 永州 chẳng hạn (nay thuộc Hồ Nam 湖南).
Bản dịch của Đặng Thế Kiệt
Bản dịch của Trương Việt Linh
Mây Hành sơn sóng sông Tiêu cuộn
Nhà Liễu Châu phải chốn này chăng
Đọa đày dặm thẳm sáu nghìn
Một trong tám bậc danh văn Tống Đường
Rỏ nước mắt đáng thương bao kẻ
Suối cây trong đẹp thế sao đần
Tài hoa từ lúc thanh xuân
Thu sang đầu bạc phong trần thương thay
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn
Hành Lĩnh sông Tiêu mây gợn bay,
Liễu Châu thứ sử, nhà xưa đây?
Một thân đày ải xa ngàn dặm,
Muôn thuở văn chương nhất thuở hay.
Bầm mặt vụng tay người khốn khổ,
Khe trong cây tốt chịu lời ngây.
Thời trai ta cũng tài như thế,
Trước gió bạc đầu than vãn thu.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |